"Przegwizdane" Aurelie Valognes

- No nie… po pierwsze, kim ty jesteś? I co robisz w mojej kuchni? I nie wolno ci tak do mnie mówić! Co to ma być…

- Przyszłam na obiad! Nie lubię stołówki. Mam na imię Juliette. Będę zwracała się do pana Ferdinand, tak będzie prościej.

Komu w tym momencie przypomniało się „Dzień dobry, przyszłam na obiadek” Gieniusi z „Opium w rosole”, niech prędko podniesie rękę. Niestety, poza tym skojarzeniem nie miałam równie ciepłych. Sielskie anielskie obrazki rodem z kuchni Borejków nijak nie pasują mi do tej opowieści, reklamowanej jako wzruszająca i pokrzepiająca. Szybko się czyta, wciąga, ale nie mogę powiedzieć, że się przy niej ubawiłam.

Ale ale! To nie jest tak, że „Przegwizdane” mi się nie podobało. Po prostu... sama nie wiem... Chyba za bardzo nastawiłam się na „zabawną i pokrzepiającą książkę, która przywraca wiarę w ludzi, poprawia nastrój i bawi do łez!” (tekst wydawcy). Byłam przygotowana na opowiastkę z cynicznym poczuciem humoru, a znalazłam gorzki opis życia nieszczęśliwego człowieka. Do tego pisany w sposób, który sugeruje czytelnikowi, że to zabawne. Wiecie, coś jak sztuczny aplauz publiczności dodawany do starych sitcomów – tzw. śmiech z puszki. Może nie mam poczucia humoru, ale w tej zabawnej książce znalazłam wiele niezabawnych informacji. Nie bawiłam się, kiedy czytałam o małżeństwie Ferdinanda, pełnym przemocy słownej i fizycznej, krzyków i kłótni, które przepędziły ich córkę na drugi koniec świata, do Singapuru. Nie mogę powiedzieć, że dobrze się bawiłam, kiedy czytałam o metodach wychowawczych z czasów dzieciństwa bohatera (bicie linijką w szkole, policzkowanie przez rodzica przy nauczycielu i kontynuacja kary w domu – lanie pospolite). Nie bawiły mnie sposoby staruszka na uprzykrzanie życia sąsiadom (niechlubny laur należy się moim skromnym zdaniem „Taktyce żandarma”). Sąsiadki, jak to sąsiadki, można je ignorować. Za to pani Suarez, "brana przez wszystkich za Portugalkę"... Gdyby to mnie powiedziała to, co Ferdinandowi o jego ukochanej suczce Daisy, włączyłby mi się taki tryb mordowania, że John Wick byłby pod wrażeniem. I ostatnie. Może brak mi dystansu, ale nie kupuję opisanej w lekkiej formie depresji pchającej bohatera pod autobus. No nie, nie kupuję.

Zdecydowanie wolałabym, żeby Aurelie Valognes napisała swoją książkę na poważnie, choć pewnie wyszłaby z tego dołująca historia. Dająca nadzieję, a i owszem, ale wcześniej ukazująca szereg patologicznych zachowań i błędów, z których wiele nie da się już naprawić. A tak to mamy ponoć zabawną opowieść o zrzędliwym staruszku-rozwodniku, który nie znosi świata i ludzi. Najchętniej zabarykadowałby się w swoim pokoju, żeby nie musieć się z nikim spotykać. Nie widzi swoich błędów, użala się nad sobą, a jego czas zajmują seriale i książki o seryjnych zabójcach. I programy, przy których może zwymyślać uczestników za głupotę. Nagle, niczym za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, a niejako z musu, wszystko się zmienia. Do jego mieszkania (i życia) wkracza z przytupem rezolutna 10-latka, która z niewiadomych przyczyn postanawia mu pomóc. Zarówno w ogarnięciu zaniedbanych wnętrz, jak i egzystencji. A właściwie wegetacji. I tak krok po kroku, powolutku, Ferdinand wychodzi ze swojej strefy komfortu. Uświadamia sobie, że brak mu towarzystwa, zaniedbał rodzinę, a nastoletniego wnuka widział kilka razy w życiu. Czy nie jest za późno na zmiany i naprawę błędów?

Jak już wspomniałam, „Przegwizdane” bardzo szybko się czyta. Nie tylko dlatego, że to krótka książka – z podziękowaniami od autorki liczy zaledwie 229 stron. Spodoba się osobom, które nie uważają, że życie kończy się po (wstaw dowolne, choćby to była 20-tka). Które wiedzą, że można je zacząć na nowo, mimo solidnego bagażu doświadczeń. Mimo tego, że ciało jest coraz starsze i czasem miłość oznacza już po prostu bycie razem, a nie płomienne uniesienia. Tym czytelnikom mogę polecić książkę pani Valognes. Od siebie dodam, żeby nie nastawiać się na śmiech do łez i świetną zabawę. To oczywiście subiektywna opinia, być może dla wielu z Was będzie to znakomita komedia. Dla mnie to po prostu całkiem dobra książka.

Za możliwość przeczytania egzemplarza bardzo dziękuję Wydawnictwu Sonia Draga.