"Carrie" Stephen King

„To dlatego wszyscy zaczęli się śmiać. Nie mogliśmy się powstrzymać. To była jedna z tych sytuacji, kiedy człowiek albo się śmieje, albo dostaje obłędu. Carrie od tak dawna była pośmiewiskiem, dlatego wszyscy czuliśmy, że dziś wieczór uczestniczymy w czymś specjalnym. Widzieliśmy, jak nieszczęśliwa, pogardzana istota staje się na powrót człowiekiem, i ja przynajmniej dziękowałam za to Bogu. A potem stało się to. Ta okropność”.

Carrie, pierwsze dziecko Stephena Kinga. Brzydkie kaczątko niekochane przez ojca. Tonące w kompleksach, wyszydzane, gnębione na dziesiątki sposobów. Ta najchudsza, najbardziej oskubana kurka zepchnięta na dół hierarchii i z zapałem dziobana przez pozostałe; budząca chęć gnębienia samym swoim istnieniem. Wiele takich nastoletnich Carrie przekracza próg szkoły z karabinem w ręku, żeby zemścić się za lata upokorzeń. W wielu młodych ludziach pewnego dnia coś pęka. Stwierdzają, że nie wytrzymają ani jednej drwiny więcej, ani jednego szyderczego śmiechu. W przypadku Carrie ten moment miał miejsce na szkolnym balu. Zapisał się w historii Chamberlain jako Noc Zagłady.

Trudno silić się na oryginalność przy poruszaniu tematu książki, która ma prawie pięćdziesiąt lat i osiągnęła tak olbrzymi sukces. Zacznę nieco przekornie. Może się mylę, ale sądzę, że nie miałaby zbytnich szans na sukces, gdyby wydano ją teraz. Główne zarzuty, na jakie natrafiałam w opiniach, dotyczą braku akcji i szeroko rozumianej nudy. Debiut Kinga ewidentnie nie wpisuje się w dzisiejsze standardy modnych tytułów. Co prawda fani klimatycznych dzieł (książek, filmów, muzyki etc.) nie odpłynęli do Valinoru, ale nie zmienia to faktu, że współcześnie musi być prosto, szybko, a najlepiej krwawo – jeśli mówimy o kryminałach czy horrorach. Choć w „Carrie” krwi nie brakuje, na akcję właściwą przyjdzie poczekać. Przez większość czasu autor przygotowuje na nią czytelników, budując klimat grozy. I robi to perfekcyjnie. Można wręcz fizycznie poczuć, jak rośnie napięcie, atmosfera gęstnieje, a w powietrzu słychać ciche trzaski ładunków elektrycznych. Nie tylko dlatego, że bohaterka ma zdolności telekinetyczne. Twórca krąży wokół tematu, podrzucając a to fragmenty książki „Nadejście cienia”, opisującej historię tragedii, a to artykuły z regionalnych gazet, a to urywki raportu Komisji Śledczej Stanu Maine. Dzięki temu wiemy, że stało się coś strasznego, coś, co miało siłę bomby atomowej.

„Miasto sprawia wrażenie, jakby czekało na własną śmierć. Powiedzieć, że Chamberlain nigdy już nie będzie takie samo, to zbyt mało. Bliższe prawdy byłoby stwierdzenie, że nigdy już nie będzie Chamberlain”.

„Carrie” zaklasyfikowano jako horror, ale nie widzę w niej potworów, których można by się spodziewać w książkach z tej kategorii. Potworami są tutaj ludzie – rówieśnicy nękanej nastolatki, otoczenie, wreszcie matka. Osoba, która powinna kochać swoje dziecko, a zamiast tego próbuje je indoktrynować, wpędzać w poczucie winy i wstyd za chęć bycia człowiekiem. Za „grzech” dojrzewania, za zmieniające się ciało, za budzące się hormony, czyli wszystko to, co jest najzupełniej normalne. To Margaret i jej religijny obłęd przerażały mnie najbardziej. Szczególnie że tacy ludzie naprawdę istnieją. Nie trzeba długo szukać, żeby natknąć się na podobnych do niej fanatyków. Może nie aż tak skrajnych, ale chorobliwie skupionych na cielesności. Dopatrują się „grzechu” w pożądaniu, a w samym seksie widzą brud, skalanie, hańbę czy cokolwiek w tym stylu. Można by wzruszyć ramionami, ale zwykle mają dzieci. Bardzo im współczuję, zwłaszcza że nie zawsze mogą liczyć na szczęście i wyrwać się spod wpływu rodziców. Niektórzy już do śmierci wegetują z wizją piekła nad głową i poczuciem, że są grzeszni, brudni, bezwartościowi. Tylko dlatego, że chcieliby cieszyć się życiem, a nie umartwiać.

Za każdym razem, kiedy wracam do „Carrie”, natrafiam na coś nowego. Nie jest idealna, znajdzie się wiele lepszych dzieł Króla – bardziej rozbudowanych, mrożących krew w żyłach czy zwyczajnie ciekawszych. Nie każde jednak porusza mnie tak mocno jak historia dziewczyny, która chciała być po prostu akceptowana. Zamiast tego otrzymywała wyzwiska i śmiech, a w domu, łagodnie mówiąc, nie mogła liczyć na ciepło i wsparcie. Kiedy myślała, że jej los się odmienił, że wreszcie zacznie żyć, okrutnie z niej zakpiono. To była kropla, która przelała czarę.

„Dla wielu ludzi – głównie mężczyzn – nie było w tym nic dziwnego, że poprosiłam Tommy'ego, żeby zabrał Carrie na wiosenny bal. Dziwiło ich raczej, że Tommy się zgodził, co świadczy o tym, że mężczyźni nie spodziewają się zbyt wiele altruizmu po innych przedstawicielach swojej płci”.