"Ostateczne wyjście" Natsuo Kirino

Dziwna to była lektura... Dzieło Natsuo Kirino to ciężka, mroczna i duszna książka o tym, jak bardzo i w jak różny sposób można mieć beznadziejne życie. Nie wiedziałam, której bohaterce współczuję mocniej: prześlicznej Yayoi, bitej i zdradzanej przez męża hazardzistę, Yoshie, zmagającej się z samotną opieką nad nastoletnią córką i obłożnie chorą teściową, czy Masako, żyjącej w miarę zamożnie (a raczej niebiednie) z mężem i synem, nie tyle razem, co obok, w zimnej i obojętnej komórce społecznej zwanej rodziną. Jest jeszcze jedna bohaterka - Kuniko, antypatyczna, zawistna, pazerna i zwyczajnie głupia, zakompleksiona i jednocześnie pozbawiona samokrytycyzmu. Wobec niej nie byłam w stanie wykrzesać nawet odrobiny sympatii czy współczucia.

Pewnego dnia w Yayoi coś pęka i w efekcie kobieta zabija męża. Tak po prostu, morduje go bez namysłu, w przypływie chwili. Świadomość popełnionej zbrodni przytłacza ją dopiero później, w pracy. Zdesperowana, prosi przyjaciółkę o pomoc w ukryciu ciała i zatarciu śladów. Finalnie w ów osobliwy projekt angażują się trzy kobiety, zaś sama zabójczyni dystansuje się od swojego czynu i nie bierze udziału w ich pracy.

"Ostateczne wyjście" to teoretycznie kryminał, bo mamy w nim trupa (nawet kilka), bardziej jednak przypomina thriller, czy wręcz powieść obyczajową. Poznajemy ponurą rzeczywistość japońskiej biedy, bohaterki martwiące się o przyszłość swoją i dzieci, życie w nędzy i chroniczne wycieńczenie ciężką, marnie opłacaną pracą. Przez cały czas da się odczuć emocje kobiet - beznadzieję, samotność, świadomość braku wsparcia, ogromny stres. I w tych okolicznościach pojawia się  dobrze płatne zlecenie - trup, którego trzeba się pozbyć. Niejednego czytelnika zaskoczy totalnie wyzuty z emocji sposób, w jaki autorka opisała realizację zlecenia. W dobie dzisiejszych kryminałów pełnych drastycznych scen i pomysłów na zbrodnię wywołujących bladość na twarzach co bardziej wrażliwych osób ten surowy, sterylny styl może zrobić podwójnie mocne wrażenie. Nie ma tu złości, nie ma planu powstałego w obłąkanym umyśle. Jest wstrząsająco praktyczne podejście do zadania kobiet, które wiele w życiu przeszły.

Nie bez powodu tytuł jest taki, a nie inny. Każda z bohaterek ma inne problemy i każda z nich musi poradzić sobie z nimi po swojemu. Każdą z nich los zmusza do znalezienia rozwiązania - ostatecznego wyjścia. Czy podjęły dobrą decyzję? Ocenę pozostawiam czytelnikowi. A sama napiszę tylko, że rozczarowało mnie zakończenie. Przez cały czas kibicowałam jednej bohaterce, a na końcu kompletnie nie rozumiałam jej uczuć. Byłam mocno skonfundowana. Może czegoś nie dostrzegłam?

Od dziecka interesuję się Japonią, choć nie wszystko w tej kulturze i mentalności mi się podoba. Niektóre tradycje uważam wręcz za chore, jak np. coroczną rzeź delfinów. Natsuo Kirino pokazała mi jeszcze inny świat Japończyków, świat biedy i rozpaczy. Tak różny od tego, który wielu zna z dziwnych teleturniejów, programów o nowoczesnych technologiach czy ludziach w metrze. Czy polecam? Na mnie książka zrobiła ogromne wrażenie, ale z pewnością nie jest to lektura dla każdego. Nawet jeśli ktoś lubi kryminały. "Ostateczne wyjście" może odrzucić, nie drastycznością, a chłodem opisów. Polecam, choć z rozsądkiem.