3x stary kryminał

„Strój na śmierć” Donna Leon

Niemiłosierny wenecki upał, który czuć nawet z kartek. Rzeźnia, smród i krzyki zwierząt. Jeden z pracowników wychodzi zapalić, a żeby nie czuć dobiegającego z wnętrza odoru, odchodzi nieco dalej. Wtedy zauważa coś dziwnego – damski but leżący w trawie. Podchodzi bliżej, szarpie za obuwie i dokonuje makabrycznego odkrycia.

Trzeci tom serii o komisarzu Brunetti, który lubi sobie podjeść i posłuchać dobrej muzyki, przybliża tematykę kontrowersyjną nawet dzisiaj. Sama książka powstała w 1994 roku, a w Polsce wydano ją kilka lat później. Główny bohater szuka zabójcy mężczyzny uznanego za transwestytę, a przy okazji i za prostytutkę. Dowiaduje się wielu intrygujących rzeczy o środowisku osób świadczących takie usługi, jak również o klientach. O tabu panującym wśród „prawilnych” mężów i ojców, którym bardzo źle się słucha o równie prawilnych mężczyznach chętnie zamawiających sobie męskie towarzystwo. Tak to już jest – im głośniej ktoś krzyczy „je.ać peda.ów!”, tym większe prawdopodobieństwo, że chciałby to robić dosłownie.

Opowieść płynie dość leniwie nie tylko dlatego, że wszyscy ociekają potem i nie mają siły na nic poza oddychaniem. Śledztwo w sprawie nietypowej zbrodni polega głównie na chodzeniu od domu do domu i przepytywaniu kolejnych osób z listy. Tym, co przyciąga czytelnika (a przynajmniej przyciągnęło mnie), są refleksje autorki na temat mentalności wenecjan. Jeśli kiedyś wybiorę się do Włoch, przyjrzę się dyskretnie tamtejszym panom, żeby sprawdzić, czy faktycznie uwielbiają dotykać swoich genitaliów.

„Strój na śmierć” zdecydowanie nie podejdzie wielbicielom współczesnych kryminałów, zwłaszcza tych, które określam „trocinami”, czyli z krwawymi opisami i skupianiem się wyłącznie na akcji (dodajmy, brutalnej). To stara pozycja, którą poleciłabym amatorom rozwiniętych wątków obyczajowych. Na pewno przeczytam pozostałe części.

„Panieński grób” Jeffrey Deaver

Pozycja wydana w Polsce w 1999 roku, czyli staruszek. Podczas czytania czuje się wiek tej książki – kojarzy mi się z amerykańskimi filmami sensacyjnymi z lat 90. Uwagę przykuwa już pierwszy rozdział, w którym autobus głuchoniemych uczennic przystaje na drodze, na której doszło do wypadku. Kiedy opiekujące się grupką dziewcząt nauczycielki zdają sobie sprawę, że zatrzymanie pojazdu było błędem, jest za późno. Stają się zakładniczkami trzech zbiegłych z więzienia przestępców, którzy przejmują autobus i wiozą je do starej rzeźni. Budynek zostaje otoczony przez policję, pojawia się FBI, w tym doświadczony negocjator.

Wydarzenie wzbudza olbrzymie zainteresowanie mediów, więc łatwo zrozumieć niezadowolenie dziennikarzy, kiedy są przeganiani i słyszą groźby aresztowania, jeśli podejdą zbyt blisko. Węszące za sensacją pismaki to nie jedyny problem negocjatora. Pewien polityk widzi w przerażonych uczennicach swoją wielką szansę. I nie chodzi mu jedynie o nadciągające wybory. Ogółem czytamy i czujemy, jak nad głową Pottera kłębią się ciemne chmury, mogące zagrażać nie tylko jego karierze.

Początkowo byłam zaintrygowana, bo i akcja zaczęła się z przytupem. Niestety im dalej, tym gorzej. Być może fabuła przyciągnęłaby mnie na dłużej, gdyby był to film, a nie książka. Może odzwyczaiłam się od takiego sposobu prowadzenia fabuły i już do mnie nie trafia. A może do narastającej niechęci dołożyły się fantazje negocjatora, mężczyzny po 50., o jednej z zakładniczek, dwudziestoparolatce. Czułam niesmak łamane na obrzydzenie, gdy natrafiałam na kolejną, tak samo jak podczas czytania zupełnie zbędnej sceny opisującej próbę gwałtu (dokonanego przez porywacza). Nie wiem, co autor chciał osiągnąć. I nie jestem pewna, czy chcę wiedzieć, o czym wtedy myślał.

Końcówka była przedziwna i totalnie jej nie kupuję. Przemiana bohaterki była według mnie niewiarygodna i niepokojąca, a kiedy do tego pisarz dołożył do niej quazi erotyczną (być może w niedalekiej przyszłości już nie tylko platoniczną) więź łączącą dziewczynę z Potterem... Brrr!

Może ktoś reflektuje na stare sensacyjniaki, ja temu panu podziękuję.

„Pogoń za duchami” Tatiana Polakowa

Zaczęłam czytanie zaraz po „Panieńskim grobie”, więc byłam już nieco podirytowana. Niestety, nie pomogło. Kupiłam tę książkę dawno i zakładam, że wtedy jeszcze sądziłam, że lubię Chmielewską. Teraz po nią sięgnęłam i przypomniałam sobie, że jednak nie, nie lubię, nie bawi mnie, wprawia jedynie w zażenowanie. Oraz drażni.

Zacznijmy od tego, że byłam przekonana, że to komedia kryminalna. Pełno w niej zdań, które chyba mają być zabawne, prócz tego cała historia jest prowadzona w taki sposób, jakby jej zadaniem było rozśmieszać czytelników. Tymczasem to ponoć kryminał. Podczas czytania zastanawiałam się, czy odłożyć, czy dać szansę jeszcze paru stronom. Im lepiej poznawałam główne bohaterki, tym bardziej byłam zniechęcona.

O co chodzi w tej książce? Dwie kobiety, autorka kryminałów i dziennikarka, wybierają się na pewną wyspę, do pewnego zamku. Autorka ma urlop, a dziennikarka zamierza napisać za ekscentrycznego właściciela zamczyska jego autobiografię. Ma być – nomen omen – ghost writerką. Jest dziwnie, tajemniczo i trochę strasznie. Ktoś chyba czai się w szuwarach, a ktoś jest przetrzymywany w lochach. Chyba, do takich wniosków dochodzą obie panie. Postanawiają to sprawdzić, choć jednocześnie się boją. Bo, wiecie, jest dziwnie, tajemniczo i trochę strasznie. Obie są głupiutkie, lekkomyślne, no, takie urocze z nich gapcie i trzpiotki. I tak prowadzą sobie swoje amatorskie śledztwo, z którego przez pół książki niewiele wynika.

Ech, nie mam pojęcia, czemu bohaterki tego typu literatury zawsze muszą być kretynkami. Chętnie zapytałabym o to miłośniczki, jak już ustalę, czy jestem ciekawa zakończenia, czy jednak lepiej nie marnować więcej czasu. Na razie odkładam książkę na pralkę, żeby mieć ją pod ręką w razie dłuższej wizyty tam, gdzie królowa chadza piechotą.