"Sekretne życie drzew" Peter Wohlleben

 „Początek prześladowań wygląda całkiem niewinnie – oto sójka zagrzebuje bukowy orzeszek u stóp potężnego dębu. Ptak zakłada mnóstwo takich spiżarni, więc nikt bukwi nie niepokoi i może na wiosnę wykiełkować. Bardzo powoli rośnie sobie po cichutku przez wiele dziesiątków lat. (…) Jednak to, co nad ziemią wygląda idyllicznie, pod ziemią okazuje się początkiem walki na śmierć i życie.”

Mogłabym zamknąć całą recenzję w jednym zdaniu. To cudowna książka! Jej czytanie sprawiło mi mnóstwo radości, więc się z nim nie spieszyłam. Aż do ostatniej kartki nie opuszczało mnie wrażenie, że przysłuchuję się opowieści starszego pana, który oprowadza nas po lesie. Idę za nim, rozglądam się i uważnie wszystkiemu przypatruję; wodzę oczami po leśnym poszyciu, analizuję korę i zadzieram głowę hen do góry, do samych koron. Co jakiś czas mój przewodnik zatrzymuje się, żeby coś mi pokazać, więc pochylamy się nad tym wspólnie, a ja chłonę nową wiedzę. Nie przestaję się zachwycać, a co istotne, to zarówno mój własny zachwyt, jak i ten przejęty od niego. Widać, że kocha przyrodę całym sercem.

Podoba mi się nie tylko treść, ale i sposób opisywania natury. Styl jest lekki i przystępny, przypomina nieco ogniskowe opowieści. Dzięki niemu „Sekretne życie drzew” nadaje się dla czytelnika w każdym wieku. Spodoba się dzieciom, ale oczaruje też dorosłych, bo mimo wspomnianej lekkości nie jest infantylna. Nie będziecie mieć poczucia, że czytacie lekturę dla młodszych. Język jest uniwersalny i pozbawiony trudnych sformułowań, a jednocześnie można się naprawdę dużo nauczyć. Wyobrażam sobie szkolne wycieczki z takim pasjonatem. To by była wspaniała lekcja biologii! A także ekologii, szacunku do natury oraz... empatii.

Poleciłabym tę pracę każdemu, ale wiem, że nie wszystkim podejdzie. Jeśli trafi w ręce człowieka, który patrzy na przyrodę pod kątem czysto użytkowym, zostanie odrzucona z kpiącą miną. Taki czytelnik niekoniecznie musi widzieć w drzewie drewno, czyli opał do kominka czy meble. Nie musi należeć do tych od „czyńcie sobie ziemię poddaną”. Może odbierać naturę jak piękną scenerię, która cieszy jego oczy i pozwala oddychać czystym powietrzem. Może nie interesować się tematami typu komunikacja między drzewami, sposób, w jaki dzielą się składnikami odżywczymi czy inaczej ze sobą współpracują. Jeśli to nie zajmuje mu głowy i nie ciekawi go w żadnym stopniu, może podejść do tych treści cokolwiek sceptycznie. Może uznać, że Peter Wohlleben kocha las, ale za bardzo i za dziwnie. Szyszki zbyt często spadają mu na głowę, bo „uczłowiecza” drzewa.

Twardo stojących na ziemi sceptyków odsyłałabym raczej do najnowszych prac naukowych. Co innego z miłośnikami przyrody, którzy nie skrzywią się przy czytaniu, że buki są sprytne, drzewo cierpi lub się broni. Uproszczenie czy autor dokładnie to miał na myśli? Nie wiem, wiem za to jedno. Po „Sekretne życie...” warto sięgnąć. Sama na pewno kiedyś kupię sobie tę książkę – i pozostałe z serii. Powiem więcej. Jeśli ktoś Wam ją sprezentuje, to znak, że Was lubi. Jestem tego pewna.