"Czerwień" Małgorzata Oliwia Sobczak

Namnożyło się ostatnimi czasy książek z potężną promocją. Erotyków przyspieszających czytelnikom oddech, komedii, które bezpiecznie czytać po założeniu pampersa oraz kryminałów, od których nie idzie się oderwać do ostatniej kropki. Reklama reklamą, a życie życiem. Nierzadko im bardziej rozbuchany marketing, tym większy żal, że się na niego nabrało. Jaka okazała się "Czerwień"?

Do kryminalnego debiutu pani Sobczak podeszłam z lekką nutką sceptycyzmu. Rósł, gdy przybywało zachwyconych recenzji. Bałam się rozczarowania, a zasiadłam do lektury i... nawet nie wiem, kiedy mnie wciągnęła. Nie powiem, że zdetronizowała moich ulubieńców, ale cieszę się, że pierwsza część „Kolorów zła” wyszła spod pióra polskiej pisarki. Według mnie to kawał porządnie napisanej książki. A co w niej znajdziemy? Dwutorową opowieść, dwie ofiary zamordowane w podobny sposób, mafijny światek i prawnicze środowisko – dwie rzeczywistości rzutujące na siebie nawzajem, niczym kolorowe plansze, które nałożone jedna na drugą dają zupełnie nową barwę. Czerwień. Czerwień krwi. Czerwień ust.

Pierwsza zbrodnia miała miejsce w latach 90-tych, druga – w 2013 roku. Oba ciała znaleziono na sopockiej plaży. Prokurator Leopold Bilski ma przeczucie, że zabójstwa są powiązane. Mimo stanowczego zakazu przełożonego kontynuuje śledztwo, stopniowo poznając kolejne fakty. Kolejne zaniedbania służb, kolejne przegapione dane, kolejnych spławionych świadków. Dlaczego pierwsza sprawa została umorzona tak szybko? Komu na tym zależało? I najważniejsze – czy to ten sam zabójca, czy może naśladowca?

Autorka co rusz podsuwa czytelnikom nowe tropy i rzuca oskarżenia na kolejnych bohaterów. Kilkakrotnie miałam myśli: „Niee, to nie może być ta osoba! To za oczywiste!” A chwilę później: „A może jednak?” Przy czytaniu przez moją głowę przewijało się sporo skojarzeń i wspomnień. Pomyślałam o serialu "The Killing" („Dochodzenie”), gdzie co odcinek podejrzanym stawał się ktoś inny. Przy oglądaniu zaczęło mnie to irytować, aż straciłam cierpliwość i przeczytałam na Filmwebie, kto zabił i dlaczego. W książce nie było to denerwujące, w każdym razie nie kartkowałam stron, żeby szybciej poznać odpowiedzi.

Przypomniały mi się także okolice lat 2007-2009, gdy blogosfera Onetu święciła triumfy. Kiedyś trafiłam na blog dziewczyny o jakimś kocim nicku. Nie wiem, na ile prawdziwe były jej posty, ale opisywała liczne przygody miłosne w klubach, przeplatając je rozpaczą, że jest traktowana przez mężczyzn jak przedmiot. Dumna i upokorzona, pewna siebie i zwinięta w kulkę. Od razu skojarzyła mi się z pierwszą ofiarą. Monika tak bardzo chciała być Pumą... Mimo przemiany z chudej chłopczycy z krzywymi zębami w zgrabną ślicznotkę, w głębi serca ciągle była kruchą, zakompleksioną Małpką.

Małgorzata Oliwia Sobczak przyłożyła się do pracy nad „Czerwienią”, co zresztą potwierdza w podziękowaniach. Wyraża w nich wdzięczność za rady i wskazówki, a przede wszystkim za informacje, jakie otrzymała od różnej maści ekspertów. Zdobyła rzetelną wiedzę, którą zamieściła w swoim debiucie. Parę razy odniosłam wrażenie, że skupiła się na tym aż za bardzo, zmuszając bohaterów do robienia innym wykładów. Ale to jedyny minus, jaki widziałabym w treści, gdybym miała jakiś zobaczyć.

Osoby fascynujące się szybką akcją i brutalnością opisów rodem z dzieł Cartera, Chattama czy Ketchuma przy „Czerwieni” mogą zasnąć z nudów. Za to ci, którzy lubią zagłębić się w psychikę poszczególnych osób, poznać tło obyczajowe, spróbować zrozumieć, czemu coś się stało, będą co najmniej usatysfakcjonowani. Ze swojej strony mogę napisać, że cieszę się, że mogłam przeczytać ten debiut. Gdyby nie zrobił na mnie wrażenia, znalazłabym odpowiednie słowa, żeby ułożyć je w szczerą, acz zachowawczą recenzję. Nie pochwalę książki tylko dlatego, że otrzymałam ją od wydawnictwa. Tym bardziej cieszę się, że tę mogę z czystym sumieniem polecić. Nie widzę w niej niczego, co byłoby potraktowane po łebkach albo miałkie. Porządny research, płynny język, wciągająca historia i żywe postaci – czego chcieć więcej od dobrego kryminału?

Za możliwość przeczytania książki bardzo dziękuję Wydawnictwu W.A.B.