"Głusza" Mark Edwards

 

„Niesamowicie klimatyczny thriller z atmosferą tak gęstą, że można ją kroić nożem”.

„Gęsta, złowieszcza atmosfera, paranormalne zjawiska i fabuła przywodząca na myśl horrory schyłku ubiegłego wieku. (…) Odrobina Kinga, szczypta Mastertona, okraszona tak typowym dla współczesnych przedstawicieli gatunku psychologicznym sznytem. To pozycja, która nie zawiedzie miłośników powieści grozy”.

„Wstrząsająco dobra historia. W tej fabule odnajdziesz wszystko to, co zawsze Cię przerażało. (…) Pochłonie Cię bez reszty”.

„Idealnie dopracowany, mroczny thriller, który niejednokrotnie przyprawiał mnie o dreszcze”.

„Myślę, że sam Stephen King nie powstydziłby się takiej książki”.

Gdybym zaufała którejś z powyższych opinii i kupiła książkę, wołałabym teraz do tej osoby: ODDAWAJ MI PIENIĄDZE!!!

Wyobraźcie sobie, że jesteście nastolatką, która przyjechała z tatą do pensjonatu w leśnej – nomen omen – głuszy. Nie ma tu zasięgu, jest tylko nuda. I tata próbujący być „w dechę”. Wyobraźcie sobie, że jesteście rozwodnikiem, który chce spędzić z córką urlop i nadrobić stracony czas. Miało być sielsko, a wymarzone wakacje zmieniły się w koszmar. Okazało się, że las otaczający pensjonat kryje w sobie straszliwą tajemnicę. W ciemnościach czai się zło, które powróciło po latach. Może nigdy tak naprawdę nie odeszło? Nie sprawdziliście wcześniej mrocznej historii tego miejsca. A teraz jest już za późno. 

Co mogło pójść źle z tak świetną historią? Już po paru stronach wiedziałam, że będzie ciężko. Na kilkanaście stron przed końcem targały mną rozterki. Dumałam, czy uznać „Głuszę” za przeciętną, czy słabą. Czułam się jak nauczycielka, która zaraz przyłoży długopis do odpowiedniej rubryki i wystawi ocenę. Potem przeczytałam posłowie i serce mi zmiękło. Odebrałam autora jako sympatycznego człowieka, twórcę, któremu pisanie sprawiło masę radości. I który ma nadzieję, że takie same emocje będą towarzyszyć czytelnikom. Podał do siebie namiary i zachęcił do dzielenia się wrażeniami z lektury. Może jestem zbyt miękka, ale nie obniżę książce oceny. „Wzruszyła mnie ta mała trupia główka”, jak ująłby to Król Julian. 

Sympatia, jaką poczułam do pisarza, nie zmienia faktu, że uważam styl „Głuszy” za koszmarny. Nie wiem, czy została tak napisana, czy przetłumaczona. Frustracja, która rosła z każdą przewróconą kartką, popchnęła mnie do researchu. Wstukałam do Google'a nazwisko tłumaczki i zaczęłam jej szukać. Brałam pod uwagę, że może mieć sto lat, bo według mnie styl udaje młodzieżowy, ale z czasów młodości dzisiejszych 60-latków. Można by to zrozumieć, gdyby ograniczał się do rozdziałów opowiadanych z perspektywy Toma, głównego bohatera. Ale tak jest w całej książce! Nie byłam pewna, która pani popełniła ten przekład (nie każdy ma oryginalne nazwisko). Okazało się, że ta właściwa sama pochwaliła się na Facebooku, gdzie reklamuje się jako „pisarka, poetka, tłumaczka, malarka, piosenkarka i kompozytorka”:

„Jak zmyć z siebie piętno „pani od erotyków”? Świetnie przełożyć świetny thriller!”

Yyyy, wiara we własne umiejętności to dobra rzecz, ale moim skromnym zdaniem jest tu o jedno „świetnie” za dużo. Od razu zaznaczam, że nie jestem profesjonalną tłumaczką, więc proszę nie brać przykładu z Soni Dragi (to do wydawnictwa). Nie jestem też profesjonalną piosenkarką, ale usłyszę, gdy ktoś fałszuje. Autor lub tłumaczka – jedno z nich sprawiło, że „Głusza” brzmi, jak brzmi. Czekałam tylko, kiedy pojawi się jakieś urocze „klawo”, „bombowo” czy „czadersko”. W ogóle bym się nie zdziwiła. Niestety styl nie pozwolił mi cieszyć się czytaniem. Historia sama w sobie nie jest zła (legenda o mordercy ukrywającym się w lesie), ale nie czułam nawet grama klimatu. Żadnych ciarek, gęsiej skórki, wstrzymywania oddechu czy chłodu na karku. Emocje jak na grzybach. Poza irytacją, zażenowaniem i smutkiem, że muszę doczytać do końca.

W sieci nie milkną zachwyty, z rzadko tylko przeplatane sceptycznymi głosami. Nie zniechęcam do lektury, bo a nuż będziecie mieć inne zdanie. Zachęcić jednak nie mogę, bo musiałabym skłamać. Wychowałam się na mroku (i gadulstwie) Kinga. Do dziś pamiętam strach, który wywołała we mnie Susan skrobiąca w szybę z prośbą o wpuszczenie. Albo „Odwiedzę cię, kiedy będziesz spał, nauczycielu”. Lubiłam dosadne opisy Mastertona. Ba, nawet Koontza mogę tu przywołać, choć brzydko się zestarzał. Mark Edwards nie dołączy do tego grona. No chyba że w oryginale faktycznie jest gęsto od strachu i czuje się w Płytkich Zdrojach namacalne zło. Wtedy będę wiedzieć, kto jest winny. Lub raczej winna.

Za możliwość lektury dziękuję Wydawnictwu Muza.

* zdjęcie od wydawnictwa