"Festiwal" Andrzej Dziurawiec

Nie wiem, czy ta książka podobała mi się, czy nie. Zdaję sobie sprawę, że to dziwne, ale to chyba jeden z tych tytułów, z którymi trzeba się przespać. Tyle tu tego, że czuję się, jakbym wyszła z wirówki. Jak gej, to od razu w peniuarze, a do tego – żeby było dziwniej – ze szczekającą papugą. Jak feministka, to z „pełnym niedźwiadkiem” (który robi takie wrażenie na policjancie, że aż musi kilkukrotnie pytać innych ludzi, czy ich to nie dziwi. Ten niedźwiadek.). Jak klub LGBT-friendly, to bywalcy tak barwni i nietypowi, że heteryk ubrany na czarno rzuca się w oczy jak Siuks w warszawskim Mordorze.

Nietypowy jest także styl tego kryminału, co może być jednocześnie wadą i zaletą. Zależy jak patrzeć. Miałam wrażenie, jakby „Festiwal” pisały dwie różne osoby, w ostateczności autor wyspany i autor na kacu. Wyspana wersja bardzo mi się podobała, za to ta druga... Zdania były zbyt krótkie jak na mój gust (parokrotnie miałam skojarzenia z telegrafowaniem), miały chyba na celu dodanie akcji dynamizmu, a według mnie wprowadzały jedynie chaos.

Humoru nie brakowało i w większości mi się podobał, tylko czasem czułam się jak gęś tuczona do foie gras – jakby pisarz wpychał mi go na siłę. Pierwszy z brzegu przykład: scena, w której Jan Kowalski "uprzejmie" prosi podpitych ziomków, żeby zostawili go w spokoju. Kto czytał, ten wie, o jaki "uprzejmy" sposób mi chodzi. Ale, jak piszę, w większości humor mi się podobał. Był zgryźliwy, cyniczny, oparty na gierkach słownych i skojarzeniach, jak lubię. Prócz tego z przyjemnością napotykałam fragmenty potwierdzające szeroką wiedzę ogólną i oczytanie autora. Choć nie powiem, nie spodziewałam się spotkać na kartkach tej pełnej wulgaryzmów, dymu papierosowego i alkoholu książki subtelnej Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Obejrzałam się za nią jak Neo za Kobietą w Czerwieni w „Matrixie”.

Tytułowy festiwal to Waginalia, impreza z koncertami, cyklami wykładów i wystaw poświęconych dokładnie temu, na co wskazuje nazwa. Główna gwiazda wydarzenia, skandalistka-pornofeministka, nie dociera na nie, bo zostaje brutalnie zamordowana. Ledwo jedna zbrodnia wychodzi na światło dzienne – i zostaje rozdmuchana przez media i radykalne feministyczne "bojówki", odbierające ją jako atak na środowisko – pojawiają się kolejne trupy. Zabójca obserwuje poczynania policji, świetnie się przy tym bawiąc. A sama policja słania się ze zmęczenia na nogach, poganiana przez przełożonego tyrana, który ma za nic życie prywatne i zdrowie swoich podwładnych. Aż mi się przypomniało, czemu mam taki a nie inny tryb pracy. Z takim szefem nie wytrzymałabym ani jednego dnia.

Akcja pędzi jak szalona, dziennikarze węszą, a policjanci chłepczą hektolitry kawy i przesłuchują kolejnych świadków, od squatersów po wszystkie literki tęczowej społeczności. W międzyczasie poznajemy sercowe i/lub seksualne perypetie jednych bohaterów, przeszłość innych bohaterów, historię Etiopii i co potrafi żydowski milioner. Zaglądamy do komuny na pewnej farmie, do domów bogobojnych na pokaz i do squatów. Czy kogoś wciąż dziwi, że czułam się jak po wyjściu z wirówki?

Jeszcze nie wiem, czy ta książka mi się podobała. Na szczęście mogę – w odróżnieniu od policji z „Festiwalu” – porządnie się wyspać i przemyśleć tę kwestię. A na razie wiem jedno: jest nad czym myśleć.